Jak sprawdzić kto jest właścicielem domeny? I po co to robić? Np. jeśli planujesz powołać do życia nową stronę www możesz natknąć się na wiele problemów. I to jeszcze na etapie samego planowania jej nazwy. Jednym z nich jest sytuacja, kiedy nasza wymyślona w bólach nazwa domeny jest już zajęta. Ale to nie jedyna okoliczność, która może wymagać od nas ustalenia właściciela strony www.
Domena internetowa to po prostu nazwa strony, którą odzwierciedla jej adres url. Nazwa domeny wpisana w pasku adresu kieruje użytkowników do danej witryny. Składa się z wybranej nazwy oraz rozszerzenia, takie jak np. .pl, .com, .edu.pl czy .gov.pl. Niektóre z nich, np., .gov., zastrzeżone są wyłącznie dla państwowych podmiotów, urzędów i instytucji.
Zanim jednak przejdę do clue tego artykułu chcę skrobnąć kilka zdań na temat ochrony danych osobowych. Obecnie, w czasach RODO, może być trudniej uzyskać informacje na temat tego, do kogo dany adres url należy. Takie dane bywają po prostu utajnione z różnych powodów i niekiedy mogą zostać ujawnione tylko na podstawie decyzji sądu czy publicznej instytucji. Co to zasady jeśli domena zarejestrowana jest na nazwisko osoby fizycznej, swoje dane osobowe ma prawo zastrzec. Dostęp do nich posiada tylko operator. Łatwiej jest ustalić właściciela domeny, która została zarejestrowana na firmę, ponieważ w tym aspekcie polskie prawo nakazuje jawność danych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Dlatego dalej doradzę jak sprawdzić kto jest właścicielem domeny.
W wirtualnym świecie nazwa domeny ma ogromny wpływ na potencjalne powodzenia działalności. Zasada jest taka, że krótka, chwytliwa i łatwa do zapamiętania nazwa przyczynia się do sukcesu firmy. I to zarówno w przypadku firm działających w internecie (np. sklepów i internetowych), jak i firm, dla których strona www pełni funkcję czysto wizytówkową i informacyjną.
Ponadto to, w jaki sposób wygląda adres domeny, rzutuje na postrzeganie firmy, czyli ma znaczenie wizerunkowe. Profesjonalnie wyglądający adres url i nazwa domeny budują wiarygodność podmiotu i wzbudzają społeczne zaufanie. Dlatego fakt, iż wybrana domena jest zajęta, może pokrzyżować nam plany podboju świata. Powody, dla której chcemy sprawdzi do kogo domena należy, bywają także inne. Być może ta informacja potrzeba nam jest z czystej ciekawości lub mamy fantazję kogoś poszpiegować. Warto także poznać dane właściciela sklepu internetowego, który nas oszukał. Takie dane powinny zawsze znajdować się w regulaminie sklepu na stronie.
W Polsce istnieje coś takiego jak Krajowy Rejestr Domen NASK (https://www.nask.pl/), prowadzony przez państwowy instytut badawczy nadzorowany przez Ministerstwo Cyfryzacji. Jak sama nazwa wskazuje jest to baza zawierająca spis wszystkich domen krajowych (tych z rozszerzeniem .pl), funkcjonalnych (.com.pl, .info.pl, .net.pl, .edu.pl ) oraz regional (np. waw.pl, bialystok.pl, .bydgoszcz.pl).nych. NASK posiada dostępną dla wszystkich wyszukiwarkę/wyszukiwarkę domen WHOIS (https://www.dns.pl/przegladarka). To właśnie tu możecie sprawdzić kto jest właścicielem domeny. Warto wiedzieć, że baza ta jest bardzo dokładna i udostępnia dane z opóźnieniem nie większym niż 15 minut w stosunku do zawartości centralnego systemu rejestracji domen z rozszerzeniem .pl.
Po wklejeniu do okienka wyszukiwarki przykładowej nazwy WHOIS poinformuje was, czy dana domena istnieje. Ponadto pokaże listę zawierającą podobne nazwy, które są wolne. Jeśli domena istnieje, w następnym kroku możecie sprawdzić informacje na jej temat, w tym ustalić właściciela domeny. Wystarczy kliknąć przycisk „ZOBACZ WHOIS” i potwierdzić, że nie jest się robotem :). Teraz pokażą się interesujące nas informacje:
Choć WHOIS jest świetnym miejscem na wyszukiwanie danych na temat domen, ma niestety pewne ograniczenia. Przede wszystkim wyświetla informacje wyłącznie dla domen obsługiwanych przez NASK. Natomiast istnieje europejska wyszukiwarka, która wyświetla informacje na temat danych właścicieli domen z rozszerzeniem .eu: https://eurid.eu/en/.
Dość łatwo jest odnaleźć informacje na temat podmiotu będącego właścicielem domeny z rozszerzeniem takim jak .com, .biz, .net, .org. Dlaczego? Ponieważ nie są to operatorzy podlegający polskiemu czy europejskiemu prawu o ochronie danych osobowych. Są to tak zwane domeny globalne. Dlatego za pośrednictwem polskiego czy europejskiego WHOIS nie uzyskacie informacji np. o właścicielu domeny zambrow.org czy wikipedia.org. Możecie to zrobić używając wyszukiwarki WHOIS globalnej (https://www.whois.com/whois)
Tu warto wiedzieć, że globalna wersja wyszukiwarki domen lustruje wszystkie domeny (poza regionalnymi), z każdym rozszerzeniem. Ponadto nie wymaga weryfikacji w postaci reCAPTCHA. To, jak sprawdzić kto jest właścicielem domeny zależy zatem od naszych potrzeb, lecz jednocześnie posiada ograniczenia, które trudno będzie przeskoczyć.
Wyszukiwanie informacji na temat domen będzie przydatne, kiedy polujemy na jakąś zajętą lub starą domenę i chcemy ją odkupić. Bez problemu powinniśmy uzyskać dane na temat daty wygaśnięcia prawa do domeny i odpowiednio wcześniej napisać do jej właściciela. Ponadto używane domeny kupuje się na tak zwanych giełdach domen. Oczywiście przed zakupem warto oszacować, czy będzie on sensowny i opłacalny, ale to już temat na oddzielny wpis.